‘Het schilderij wordt geboren als de schilderhuid er vitaal en bruisend lijkt, terwijl je in de diepte de stille grondvesten ervaart.’

Francisca Tollenaar 2022

Mijn eerste grote liefde was Henri Matisse. Maar ook de religieuze kunst van de middeleeuwen, vooral de Romaanse kunst, inspireerde mij. Net als het symbolisme ziet de stroming van de wereld eruit als een geheel van mysterieuze tekens. De Nabis, de Belgische schilders van de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw, de diepgaande Japanse prentenkunst, etnische kunst, het Duitse expressionisme van Kirchner, het Franse Fauvisme en de lichte kleuren van Albert Marquet. Mooie botanische tuinen en films. Er is zoveel moois om na te denken, te voelen en te verwerken.

Ook ik wil in mijn kunst niet alleen het zichtbaar weergeven. Ik wil doordringen tot diepere lagen, al komt dat misschien een beetje pretentieus over. Maar, het klinkt misschien vreemd, ik wil ook zorg en liefde geven. Misschien heb ik dat van mijn ouders, die allebei medicijnen waren. Mijn vader was internist en mijn moeder dermatoloog. Ook zij konden geen genoegen nemen met zichtbare waarnemingen. Voor de anamnese moeten ze doordringen tot de diepere lagen. Ze leerden mij, hun oudste dochter, met compassie naar de ander te kijken en de wereld met haar levensvragen in breder perspectief te plaatsen.

Bovendien hielden ze van schoonheid, mijn ouders waren echte cultuurliefhebbers die mij volop stimuleerden. Ik groeide op in een huis vol kunst en ging al heel jong met ze mee naar galeries. Vanaf mijn zesde jaar mocht ik elke woensdagmiddag naar de Nutsschool voor Beeldende expressie op de Weteringschans. Na de opdracht was het tijd voor ‘vrije expressie’, de erfenis van Cobra. De vrije sfeer, daar genoot ik van. Het was altijd goed, wat je ook deed. Ik was ook dol op de museumlessen op de lagere school. Een zelfportret van Vincent van Gogh is een van de eerste beelden die ik me kan herinneren. Tijdens lange vakanties in Twente tekende ik alles om me heen. Al heel jong tussentijde ik dat ik in tekenen en schilderen mijn geluk kon vinden.

Ook op het Montessori Lyceum Gymnasium Een partner ik veel vrijheid. Maar ik deed er ook zelfdiscipline op en het vermogen mij te vervolgen. En mijn interesse in onderzoek werd gewekt. Op de kunstopleidingen Amsterdamse Academie voor Beeldende Vorming en de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten wakkerden de docenten mijn liefde voor het vak en mijn doorzettingsvermogen nog verder aan. Na meer dan 35 jaar kunstenaarschap ben ik me meer dan ooit bewust van mijn oorsprong en ben ik nog niet afgedwaald van mijn diepste wens: heel maken wat gebroken en vergeten is, mensen blij maken met mijn schilderijen waarin zichzelf kunnen vinden.